Interessante uitkomsten onderzoeken tijdens bijeenkomst Achterste Diep

Eiwitgewassen houden stikstof vast

De bijeenkomst startte met de uitkomsten van de landbouwkundige monitoring en bodembemonstering. Uit onderzoek blijkt dat eiwitgewassen – zoals bonen en erwten – ervoor zorgen dat stikstof wordt vastgehouden in de bodem. Als er vervolgens een groenbemester wordt gezaaid, kan deze de stikstof duurzaam vastleggen. Zo kunnen we bij het volgende gewas besparen op stikstofbemesting.

Ongunstige aaltjes

Uit onderzoek blijkt ook dat bonen en erwten zorgen voor een vermeerdering van enkele typen aaltjes (nematoden). Dit is ongunstig, want aaltjes hebben een negatief effect op de groei en opbrengst van landbouwgewassen. Een oplossing is om het eiwitgewas als Gehele Plant Silage te oogsten. Dit betekent dat het onrijpe gewas wordt geoogst en later wordt gebruikt als veevoer. Door deze methode ontstaan er minder aaltjes.

Andere gewassen

Zetmeelaardappelen zijn het hoofdgewas voor de akkerbouw in het Achterste Diep. Dit gewas wordt elke twee jaar geteeld. Een ander gewas is pas aantrekkelijk als het financiële resultaat minimaal gelijk is aan de opbrengst van zetmeelaardappelen. De overheid bepaalt het saldo en de beheerovereenkomsten duren maximaal zes jaar. Dit ervaren de agrariërs als nadeel, omdat er voor de lange termijn geen zekerheid is over het inkomen. Ze proberen momenteel wel andere gewassen uit: mammoetgras en hennep. Dit zouden namelijk ook interessante gewassen kunnen zijn om te telen.

Waterkwaliteit

Tijdens de bijeenkomst heeft Waterschap Hunze en Aa’s een presentatie gegeven over de waterkwaliteit in het Achterste Diep. Het waterschap vertelde dat de nutriëntengehalten (stikstof en fosfaat) in de afgelopen jaren zijn afgenomen in het gebied. Ook de residuen van gewasbeschermingsmiddelen zijn verlaagd. Dat betekent dat de kwaliteit van het water de afgelopen jaren is verbeterd.

De kwaliteit van het water voldoet helaas nog niet aan het doel van de Kaderrichtlijn Water1. In glastuinbouwgebieden in de buurt van Emmen, is het niveau van de gewasbeschermingsmiddelen nog steeds te hoog. Door erfafspoeling komen gewasbeschermingsmiddelen in het water terecht. Om emissie vanaf erven en percelen naar het oppervlaktewater te verminderen, worden in het kader van het Deltaprogramma Agrarisch Waterbeheer (DAW) projecten uitgevoerd, zoals de aanleg van spoelplaatsen voor spuitmachines. Akkerranden en duurzaam bodembeheer kunnen ook een positieve bijdrage leveren.

Ecologisch beheer

Tot slot heeft Prolander een toelichting gegeven op de mogelijkheden voor ecologisch beheer van bermen en slootkanten. Maaisel kan worden omgezet in compost als bemesting voor de bouwlandpercelen. In overleg met gemeente Borger-Odoorn en Waterschap Hunze en Aa’s worden de mogelijkheden onderzocht. Agrariërs van Collectief Midden-Groningen hebben een project opgezet om samen met het waterschap en de gemeente het beheer van bermen en compostering op te pakken.

Vooruitblik

In 2024 voert Prolander opnieuw keukentafelgesprekken. De financiële resultaten van natuurinclusieve landbouw worden dan vergeleken met de resultaten van een gangbaar akkerbouwbedrijf. Ook wordt het berm- en slootkantenbeheer verder uitgewerkt.