Wensen en doelen samenbrengen in Boermastreek

Het eerste dat de landschapsarchitect doet als hij de opdracht krijgt om een schets te maken is naar buiten gaan, zonder enige voorkennis. Hoe ziet een gebied er eigenlijk uit? Welke zichtbare biotische (organismen) en abiotische (niet levende factoren, zoals water en wegen) zijn er in het landschap en hoe verhouden die zich tot elkaar? Hij neemt het gebied in zich op en gaat vervolgens terug naar huis om zich in te lezen. “Bij Boermastreek ben ik begonnen met het lezen van de Landschapsvisie, zodat ik op hoofdlijnen begreep wat de doelstellingen zijn en hoe Boermastreek daarin past. Daarna ben ik dieper in het gebied zelf gedoken en las ik onderzoeksrapporten over bodem, hydrologie en ecologie. Door eerst het gebied in te gaan, kan ik me tijdens het lezen een beter beeld vormen van de situatie.”

Opdelen van het gebied

Na het inlezen, verdeelde Leo Boermastreek in drie stukken, het zogenaamde grove vlekkenplan. “Het eerste stuk, Zoersche landen, is al ingericht. Daar is het niet mogelijk om de beek te laten meanderen, maar zijn nog wel een aantal aanpassingen wenselijk.  Dan komt het stuk dat we nu gaan inrichten, dat ligt tussen Zoersche landen en de Oude Dijk. Hier kunnen we de beek wel laten meanderen. Het laatste stuk hoort eigenlijk niet bij onze opgave, maar zou ik er, voor de landschappelijke eenheid, graag bij willen betrekken. Dit gebied, de Exloosche landen, verbindt Boermastreek met het LOFAR-gebied. Exloosche landen is al ingericht, maar ook hier meandert de beek nog niet. Het zou goed in de Hunzevisie passen om dit stuk meteen mee te nemen inbij de herinrichting van Boermastreek. Zo creëren we één groot aaneengesloten natuurgebied. Of we dit ook echt gaan doen is nog niet zeker.”

Terug naar het gebied wat we nu in gaan richten, de omgeving van Boermastreek, tussen Zoersche landen en de Oude Dijk. “Dit is nu vooral landbouwgebied, met een diep, recht kanaal dat voor de afwatering zorgt. Hier gaan we de beek weer laten meanderen, zodat deze zijn oude loop van rond 1900 terugkrijgt. Op de oevers groeit straks kruidenrijk grasland met hier en daar een wilg. We laten de natuur daar haar gang gaan. Om de nieuwe meandering aan te sluiten op het rechte kanaal van Zoersche landen, proberen we binnen de begrenzing van het kanaal te zorgen dat de natuur meer ruimte krijgt. We maken natuurvriendelijke oevers met flauwe hellingen, die ook doorlopen onderwater. Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor flora en fauna. Uiteindelijk zorgt dit voor een zachtere overgang van recht kanaal, naar meanderende beek.”

Wensen en doelen samenbrengen

Het herinrichten van Boermastreek is een wettelijke opgave. “Het is landelijk en Europees beleid om de biodiversiteit te verhogen en natuurgebieden op elkaar aan te sluiten. Daarnaast moeten we rekening houden met klimaatverandering en de extreme droge, en natte periodes die daarbij horen. Verder luister ik naar de opgaven van de gebiedspartners. Wat is het doel van bijvoorbeeld een partij als het waterschap, of Stichting het Drentse landschap? Ook boeren en omwonenden komen aan bod. Omdat er zoveel partijen zijn, is het maken van een goede schets een complex proces. Ik hoop dat ik alle doelen en wensen goed heb verwerkt en ben benieuwd hoe de omgeving reageert op het ontwerp.”