Waterbeleid in het Hunzedal: finetuning tussen overschot en tekort

Sinds 1970 houdt de Provincie Drenthe in Buinen het verloop van de grondwaterstand bij. Doordat er al zolang gemeten wordt, hebben we een duidelijk beeld van hoe de grondwaterstand zich gemiddeld ontwikkelt. Waterschap Hunze en Aa’s heeft ook meerdere meetpunten verspreid over het gebied. Daar vallen de afgelopen warme, droge zomers op. Emiel maakt zich soms zorgen. “De laatste drie jaar hebben we hele droge zomers gehad. Als we niet goed voor ons water zorgen, kan bijvoorbeeld het veen oxideren, waardoor de bodem daalt en CO2 vrij komt. Dit is slecht voor ons klimaat. Ook landbouw- en natuurgebieden kampen dan met een tekort aan water waardoor ze minder vitaal worden.”

Te droog of te nat

“In 2019 is het grondwater echt fors gedaald”, vertelt Emiel. “Er zijn tijdens de droge zomers plekken geweest waar beken droog vielen. Dit is een serieus probleem voor de flora en fauna in het gebied. We hebben in de hoge delen van het stroomgebied geen mogelijkheid om water aan te voeren. Daarom moeten we met een ander waterbeleid zorgen dat het grondwater op peil blijft.”

Het is te makkelijk om het gebied ‘gewoon’ natter te maken. “We zoeken altijd naar de balans tussen watertekort en wateroverlast”, vertelt Emiel. “In tijden met veel regen moet het water voldoende afgevoerd kunnen worden, zodat er geen problemen ontstaan. In  droge perioden is het juist belangrijk dat het regenwater niet meteen de riolering of beken in stroomt. Het water moet de tijd krijgen om bij het grondwater, en zo bij de wortels van bomen te komen. Dit kan bijvoorbeeld door het aanleggen van een vijver of sloot voor wateropvang. Hier kan het water langzaam de bodem in zakken.

Een robuuster watersysteem

Het watersysteem kan ook ruimer worden aangelegd, zodat er minder risico is in regenachtige tijden, maar er wel genoeg water is tijdens droogte. Toch gaat het volgens Emiel niet altijd om grote ingrepen. “Het is echt finetuning. Meer, of andere begroeiing in een gebied kan al net genoeg zijn om een droge zomer te overleven. Vorig jaar hadden we geluk, toen vielen er verspreid door ons gebied nog enkele lokale buien. Hierdoor merkten we dat het watertekort toch iets minder was dan in andere delen van het land.”

Hoewel er zorgen zijn, is Emiel ook blij dat het Waterschap er niet alleen voor staat. “We werken samen met verschillende partijen, zoals Stichting Het Drentse Landschap, Prolander, gemeenten en de Provincie, maar ook met boeren, dorpsbewoners en grondeigenaren. Samen zorgen we dat het waterpeil goed blijft in dit gedeelte van Drenthe. Voor de toekomst wil hij het watersysteem robuuster maken, zodat het beter bestand is tegen wisselingen en de extreem droge zomers.

Hoe we werken aan een gezond visbestand staat ook beschreven in de landschapsvisie.