Boonspolder: natuurbeheer met een eigen stempel
Tussen Zuidlaren en Annen, vlakbij de grens met Groningen, ligt Boonspolder. Een gebied dat ontkomen is aan ruilverkaveling, waar wordt geproduceerd voor de wereldmarkt en hard wordt gewerkt aan nieuwe natuur. Meer dan 120 jaar na de ontginning van de polder door Pieter Boon, is het gebied in handen van Stichting K.P Boon. Pieter Boon’s achterneef Uko Meijer is al jaren bestuurslid en vertelt over de meerwaarde van particulier natuurbeheer.
Vijf jaar geleden werd Uko benaderd om zijn grond te verkopen. De Provincie had opdracht gegeven om Boonspolder opnieuw in te richten, in lijn met de Hunzevisie. Toevallig vertrokken toen net de pachters van het land. “We kregen daardoor meer regie over het gebied en hadden zelf ook plannen voor het uitbreiden van de natuur. We wilden Boonspolder daarom liever in eigen beheer houden. Het was in het begin even aftasten met Prolander en alle gebiedspartners. We moesten elkaars vertrouwen winnen en er achter komen of we dezelfde natuurwaarden hanteerden. De eerste wandeling over het land gaf dat vertrouwen meteen. Iedereen was blij verrast toen ze patrijzen, blauwborstjes en natuurlijke akkerranden zagen.
Overlap tussen landbouw en natuur
De Provincie was enthousiast over de manier waarop Uko het gebied beheerde, maar wilde wel dat Boonspolder zou aansluiten bij de rest van het Hunzedal. In overleg maakten ze een inrichtingsplan. In 2022 wordt er een moeras aangelegd, dat aansluit op Tusschenwater. Prolander verzorgt de werkzaamheden, maar het gebied blijft in beheer van stichting Boonspolder. “Wij hoeven weinig aan de werkzaamheden te doen, maar wilden wel onze stempel drukken op de plannen. Boonspolder moet natuurlijk in de gehele Hunze-visie passen, maar ons gebied heeft ook historische waarde en is bijzonder omdat er geen ruilverkaveling heeft plaatsgevonden. Bovendien kunnen wij met onze eigen visie accentverschillen in het landschap aanbrengen en daar wordt het hele gebied beter van.”
Uko Meijer in Boonspolder.
Op dit moment wordt het land verpacht aan twee boeren, die samen aan natuurinclusieve landbouw doen. Dat is een manier van landbouw waarbij rekening wordt gehouden met de natuur. Er is ook nog plek voor reguliere landbouw op Boonspolder, maar het is wel Uko’s wens om de harde scheiding tussen natuur en landbouw te verzachten. Het land wordt nu deels gebruikt voor akkerbouw en deels als weidevogelgebied. “De boeren produceren aardappelen, gerst, bieten en hennep. In de zomer lopen de blaarkoppen (een oud Gronings koeienras) buiten en we kijken of schapen het natuurgebied kunnen begrazen. Zo krijgen we echt een overlap tussen natuur en landbouw. Boeren kunnen op die manier ook de natuur beheren.”
Verbonden blijven met de grond
Particulier natuurbeheer is volgens Uko interessant voor boeren. “Door in overleg land in eigen beheer te houden, blijven boeren verbonden met hun grond, creëren ze nieuwe natuur en houden ze ruimte voor landbouw. Ik geloof dat iedereen profiteert van een vloeiende overgang van landbouw naar natuur. Het is een toekomstbestendige manier van landschapsbeheer, waar ook Prolander en andere gebiedspartners iets aan hebben. Op deze manier zorgen we samen voor het land.”
Uko is regelmatig in Boonspolder. Hij houdt van de weidsheid van het gebied. “Vanaf mijn zestiende kwam ik hier heel vaak. Inmiddels ken ik ieder bosje en iedere sloot en neem ik ook mijn kinderen mee. Ik hoop dat Boonspolder in de toekomst in al zijn verscheidenheid gewaardeerd blijft. Particulier natuurbeheer zorgt voor een interessant landschap. Soms wordt er net op een andere manier extra aandacht aan een plek gegeven, terwijl we wel in het grotere geheel passen. Het is heel leuk om met Boonspolder toegevoegde waarde aan het hele Hunzedal te geven.”
Uko Meijer in Boonspolder. Fotografie: Joost de la Court.